Pierwszy dysk twardy trafił na rynek w 1956 roku; był to 5-megabajtowy dysk dla komputera typu mainframe IBM, ważył ponad tonę i ostatecznie zawiódł. Wszystkie dyski twarde zawodzą, ponieważ pomimo podłączenia do urządzeń elektronicznych, dyski twarde mają (lub miały) charakter mechaniczny: fizyczny talerz obraca się z tysiącami obrotów na minutę, a ruchome ramię wyposażone w czujniki magnetyczne odczytuje przechowywane na nim impulsy magnetyczne. Dzisiejsze dyski półprzewodnikowe (SSD) nie mają żadnych ruchomych części, dzięki czemu działają dłużej, ale w końcu też się zużywają. Gdy dysk twardy ulegnie awarii, może to być wszystko, od irytacji po katastrofę, w zależności od systemu tworzenia kopii zapasowych, który został zastosowany w celu zapewnienia bezpieczeństwa danych. Na szczęście istnieją pewne sygnały ostrzegawcze przed zbliżającą się awarią dysku twardego i pewne rzeczy, które możesz zrobić, aby uchronić się przed awarią dysku. W tym artykule pokażę Ci, jak przygotować się na najgorsze oraz ostrzeżenia, na które powinieneś uważać.
Zwróć uwagę, że ten artykuł został napisany z myślą o komputerze z systemem Windows, a wymienione przeze mnie narzędzia programowe są zazwyczaj specyficzne dla systemu Windows, ale omawiane ogólne koncepcje dotyczą również komputerów Mac lub Linux.
Ostrzeżenia o zbliżającej się awarii
Większość komponentów komputera, które mogą ulec awarii, wyświetli ostrzeżenie o pogarszającym się stanie, zanim całkowicie przestaną działać, a dyski twarde nie są wyjątkiem. Oto kilka sygnałów ostrzegawczych dotyczących rozwijającego się problemu z dyskiem twardym:
- Znikające pliki: Jeśli plik po prostu zniknie z systemu, może to oznaczać, że na dysku twardym pojawiają się problemy.
- Zamrażanie komputera: Komputer od czasu do czasu zawiesza się i prawie zawsze można to rozwiązać przez szybkie ponowne uruchomienie. Jeśli jednak okaże się, że musisz coraz częściej uruchamiać się ponownie, może to oznaczać, że Twój dysk twardy zaczyna się psuć.
- Uszkodzone dane: Jeśli pliki na dysku są nagle uszkodzone lub nieczytelne bez wyraźnego powodu, możliwe, że dysk twardy ulega stopniowej awarii.
- Złe sektory: Jeśli zaczniesz otrzymywać komunikaty o błędach o „złych sektorach”, „CRC” lub „Błędzie cyklicznej nadmiarowości”, jest to pewny znak, że Twój dysk ma problemy.
- Dźwięki: Jeśli Twój dysk twardy wydaje dźwięki, których nie znasz, może to być również zła wiadomość, szczególnie jeśli jest to zgrzytanie, klikanie lub pisk.
Diagnozowanie problemu
Diagnozowanie problemów z dyskiem twardym jest zazwyczaj procesem eliminacji. Istnieje wiele punktów możliwych awarii i nie wszystkie z nich znajdują się na samym dysku twardym.
Co zrobić, jeśli komputer nadal uruchamia się w systemie operacyjnym
Zbadaj swój sprzęt za pomocą Menedżera urządzeń
Pierwszą rzeczą do zrobienia jest użycie Menedżera urządzeń, aby sprawdzić i zobaczyć, czy kontroler lub płyta główna jest źródłem problemu.
Uruchom skanowanie w poszukiwaniu wirusów/złośliwego oprogramowania
Drugą rzeczą do zrobienia jest przeprowadzenie pełnego sprawdzenia wirusów i złośliwego oprogramowania, ponieważ złośliwe oprogramowanie często może powodować problemy, takie jak zawieszanie się lub uszkodzenie plików, które można pomylić z problemami z dyskiem. Dostępnych jest wiele dobrych programów; przeczytaj ten artykuł TechJunkie o najlepszych programach antywirusowych, a także nasz artykuł o najlepszych programach antywirusowych.
Użyj narzędzi diagnostycznych systemu Windows
Następnie użyj własnego oprogramowania diagnostycznego systemu Windows, aby sprawdzić, czy może wykryć jakiekolwiek problemy.
- Otwórz Eksplorator plików i kliknij Ten komputer.
- Teraz kliknij dysk prawym przyciskiem myszy i wybierz Nieruchomości.
- Następnie przejdź do Narzędzia patka.
- Następnie pod Sprawdzanie błędów Wybierz Sprawdzać przycisk.
- Zajmie to trochę czasu, system Windows zidentyfikuje wszystkie sektory, które uległy awarii. Ta procedura diagnostyczna w rzeczywistości może rozwiązać wiele drobnych problemów z dyskiem, wykrywając, w której części dysku występuje problem, i nie używając już tej części dysku. Należy to jednak traktować jako tymczasową poprawkę i jak najszybciej wykonać kopię zapasową danych.
Sprawdź swój sprzęt
Jeśli podejrzewasz, że Twój dysk twardy ulegnie awarii, będziesz chciał sprawdzić i przetestować swój sprzęt.
- Zacznij od wymiany kabla SATA lub IDE na dysk twardy i przetestowania go, to najszybsze i najtańsze rozwiązanie sprzętowe. Uruchom ponownie komputer i sprawdź, czy problem nadal występuje.
- Następnie podłącz dysk ze starym kablem do innego portu SATA lub IDE, jeśli ma to zastosowanie, albo użyj zewnętrznej obudowy dysku. Ponownie uruchom ponownie komputer i przetestuj go.
- Utwórz narzędzie do odzyskiwania systemu Windows na dysku USB i uruchom go, aby przeskanować dysk w poszukiwaniu błędów. Różne skany, które można wykonać z wiersza poleceń, przewyższają te z systemu Windows Sprawdzać opcja dla napędów.
Co zrobić, jeśli komputer nie uruchamia się z dysku twardego
Użyj narzędzia do odzyskiwania systemu Windows
- Ponownie możesz spróbować uruchomić narzędzie Windows Recovery Tool, aby naprawić dysk lub przetestować, czy został wykryty.
- Wejdz do Wiersz polecenia pod Zaawansowane opcje.
- Teraz zacznij od uruchomienia „sfc / scannow„, bez cudzysłowów, przeskanuje twój dysk w poszukiwaniu błędów i spróbuje go naprawić.
- Po uruchomieniu skanowania spróbuj uruchomić komputer w trybie awaryjnym, pobierz stamtąd oprogramowanie antywirusowe i sprawdź system. Najlepszym sposobem weryfikacji jest użycie antywirusowego dysku rozruchowego do skanowania i naprawy komputera. Oprogramowanie startowe można nagrać na płytę CD, a nawet zainstalować na dysku USB (przy użyciu innego komputera). Umożliwi to załadowanie specjalnego środowiska antywirusowego w celu sprawdzenia komputera pod kątem wszelkich problemów poza środowiskiem Windows.
Możesz także sprawdzić, czy na dysku są w ogóle partycje, używając narzędzia DiskPart lub innego narzędzia dyskowego innej firmy. Jeśli nie widzi żadnych partycji, prawdopodobnie gdzieś wzdłuż linii wystąpił bałagan w partycji. Niestety, odzyskanie plików z takiej sytuacji nie zawsze jest możliwe, ponieważ konieczne będzie ponowne partycjonowanie dysku.
Sprawdź i przetestuj sprzęt
- Sprawdź połączenia wewnątrz urządzenia, aby upewnić się, że dysk twardy jest prawidłowo podłączony do płyty głównej. Na nowoczesnym HDD/SSD jest to bardzo proste. W przypadku dysków IDE jest kilka innych rzeczy do wypróbowania. Maszyny wyprodukowane przed rokiem 2007 często mają kontroler IDE zamiast nowoczesnego kontrolera SATA. Sprawdź, czy czerwona krawędź kabla napędu jest wyrównana ze stykiem 1 złącza w napędzie. Pin 1 jest zwykle najbliżej wtyczki zasilania. Maszyny IDE również używają przypisania master/slave do napędów, więc sprawdź, czy zworki są ustawione prawidłowo. Uruchom ponownie do ekranu BIOS i sprawdź, czy może automatycznie wykryć dysk. Dzięki temu przynajmniej napęd jest prawidłowo podłączony.
- Usuń uszkodzony dysk, umieść go w zewnętrznej obudowie dysku twardego lub kablu SATA na USB i podłącz go do innego komputera lub użyj Live boot USB Ubuntu, Gparted, Windows Recovery Tool itp. Po uruchomieniu wyszukaj dysk i zobacz, czy jest wykrywany.
Próba sklonowania uszkodzonego dysku
Dostępnych jest kilka opcji klonowania dysków i partycji, omówimy tutaj Clonezillę.
- Pobierz Clonezilla i użyj wybranego imagera USB, takiego jak Etcher, aby utworzyć z niego rozruchowy dysk flash.
- Uzyskaj nowy HDD lub SSD, do działania potrzebny będzie inny dysk o takim samym lub większym rozmiarzei podłącz go do komputera przez inny port SATA lub IDE albo USB.
- Teraz podłącz go i uruchom ponownie urządzenie, uszkodzony dysk może pozostać w komputerze.
- Następnie wejdź do BIOS-u, wpisując albo F8, F10, F12, lub Del na ekranie, gdy komputer ładuje się po raz pierwszy.
- Teraz pod Uruchomić lub Opcje rozruchu, ustaw kolejność rozruchu tak, aby CD/USB uruchamiał się przed HDD/SDD.
- Następnie kliknij Wyjście bezpieczeństwa i uruchom Clonezillę.
- Postępuj zgodnie z monitem w Clonezilla, aż dojdziesz do opcji klonowania / przywracania.
- Teraz będziesz chciał wybrać partycję na partycję lub urządzenie na urządzenie dla opcji klonowania, jeśli nie masz pewności, po prostu sklonuj całe urządzenie.
- Teraz wybierz dysk źródłowy, to ten, który zawodzi.
- Następnie wybierz dysk docelowy, to nowy.
- Teraz zgódź się na procedurę i pozwól jej działać. Zajmie to trochę czasu.
- Po zakończeniu uruchom ponownie komputer i wyjmij dysk flash przed załadowaniem ekranu rozruchowego.
Uwaga, jeśli kiedykolwiek nie masz pewności, co wybrać w Clonezilli, ustawienia domyślne działają dla większości ludzi.
Opcje odzyskiwania danych
Dostępnych jest wiele opcji próbujących sklonować dysk twardy lub odzyskać dane z uszkodzonego dysku twardego. Jednym z takich rozwiązań programowych jest bezpłatne narzędzie o nazwie Recuva firmy Piriform. Firma twierdzi, że może odzyskać utracone pliki z uszkodzonych dysków lub nowo sformatowanych dysków, ale Twój przebieg może się różnić. Działa na niektórych ludzi i nie działa na innych. Każda sytuacja jest wyjątkowa, ale zdecydowanie warto spróbować.
Podłącz uszkodzony dysk do innego komputera
- Użyj zewnętrznej obudowy dysku twardego, aby spróbować uzyskać dostęp do dokumentów/itp. po podłączeniu do innego komputera może działać Windows, Mac lub Linux.
- Teraz daj czas systemowi operacyjnemu na wykrycie urządzenia i odczytanie jego zawartości.
- Następnie otwórz dysk i znajdź zawartość, którą chcesz zapisać.
- Skopiuj pliki na inny komputer, dysk lub pamięć w chmurze.
Uwaga, zaleca się wykonanie kopii zapasowej plików przed próbą sklonowania uszkodzonego dysku twardego.
Sklonuj dysk
Jak wspomniano powyżej, nadal możesz próbować sklonować dysk i jego partycje za pomocą narzędzia takiego jak Clonezilla. Postępuj zgodnie z powyższymi wskazówkami, aby spróbować procesu, będziesz potrzebować innego dysku o takim samym lub większym rozmiarze, aby działał.
Skorzystaj z usługi odzyskiwania danych
Ostatnią opcją jest wynajęcie usługi odzyskiwania danych. Jest rzeczą oczywistą, że ich usługi są drogie, bez względu na to, z jaką firmą się wybierasz, i nie ma gwarancji, że mogą odzyskać Twoje dane, zwłaszcza jeśli była to awaria mechaniczna, a nie awaria elektroniki.
Słowo o dyskach SSD
Warto zauważyć, że awaria dysku SSD (patrz nasz przewodnik rozwiązywania problemów tutaj) jest zasadniczo inną grą w piłkę niż awaria dysku twardego. Dyski SSD nie są narażone na te same pułapki związane z awarią dysku twardego tylko dlatego, że w dysku SSD nie ma ruchomych części. Jednak nie są one odporne na niepowodzenia, ponieważ istnieje wiele rzeczy, które nadal mogą się nie udać.
Największym problemem jest pułapka wszystkich rodzajów pamięci flash. Masz ograniczoną liczbę cykli odczytu/zapisu. Ale dobrą wiadomością jest to, że zwykle problem dotyczy tylko części zapisu, jeśli napotkasz problem z odczytem/zapisem. Innymi słowy, będziesz mógł odzyskać wszystkie te dane nadal na dysku SSD i umieścić je w innym miejscu. Chociaż dysk SSD jest mniej podatny na awarię, biorąc pod uwagę brak ruchomych części, nadal jest podatny na codzienne zużycie.
Porównanie obok siebie dysków HDD (po lewej) i SSD (po prawej). Źródło obrazu: Juxova
Zasadniczo można wykonać wszystkie powyższe kroki, aby zdiagnozować problem, chociaż dyski SSD na ogół nie generują dźwięków, gdy psują się. Jednak wszystkie pozostałe kroki mają zastosowanie.
Przyszłość
W przyszłości niewiele można zrobić, aby zapobiec uszkodzeniu dysków SSD lub HDD. To tylko fakt z życia. Tak jak zużycie samochodu ostatecznie go niszczy, tak samo zużycie dysków twardych ostatecznie je zniszczy. Dotyczy to prawie wszystkiego w życiu i nie da się tego obejść. Ale są kroki, które możesz podjąć, aby cała sytuacja była o wiele mniej stresująca, gdy się pojawi.
Najważniejsze, co możesz zrobić, to często tworzyć kopie zapasowe. Raz w tygodniu to zwykłe ramy czasowe. Jeśli korzystasz z komputera Mac, możesz to łatwo zrobić za pomocą Time Machine i zewnętrznego dysku twardego. W systemie Windows jest trochę inaczej. Najlepszym rozwiązaniem jest skorzystanie z usługi takiej jak Carbonite, która automatycznie tworzy kopie zapasowe wszystkiego na komputerze i przechowuje je w chmurze na zaszyfrowanym serwerze.
Podziel się swoimi przemyśleniami na temat awarii dysków twardych w komentarzach poniżej.
